भोकमरीको अवस्था : भारत र बंगलादेश भन्दा नेपालमा कम, भारतमा रिपोर्टकै विरोध
३० असाेज, काठमाडाैं । नेपालमा भोकमरीको अवस्था दक्षिण एसियामा भारत बंगलादेश र पाकिस्तान भन्दा सहज अवस्थामा रहेको देखिएको छ । ग्लोबल हँगर इन्डेक्सका अनुसार विश्वका १२१ देशको भोकमरी मापन गरेकामा नेपाल ८१ औ स्थानमा छ । तर वर्ष सन् २०२१ मा ११६ देशको मापनमा नेपाल ७६ औ स्थानमा थियो ।
सन् २०२२ को प्रतिवेदन अनुसार भारत १०७ औ स्थानमा परेको छ भने पाकिस्तान ९९ औ र बंगलादेश ८४ औ स्थानमा छ । तीव्र आर्थिक सङ्कटका बावजुद पनि श्रिलंका दक्षिण एसियामै कम भोकमरी हुने मुलुकमा परेको छ । श्रीलंका ६४औ स्थानमा छ । दक्षिण एसियामा सबैभन्दा खराब अफगानिस्तान १०९ औ स्थानमा परेको छ ।
भोकमरी सूचकांक निर्धारण गर्दा कुपोषणको अवस्था, वृद्धिदरमा अवरोध, बालमृत्यु दर लगायतका आधारमा तय गरिन्छ । भोकमरीको अवस्था अत्यन्तै न्यून रहेका मुलुकहरूमा चीन टर्की बेलारुस चालीजस्ता देशहरू छन् ।
अवस्था खराब देखिएपछि भारतमा प्रतिवेदनकै विरोध
शनिबार सार्वजनिक रिपोर्टमा आफ्नो अवस्था अत्यन्तै कमजोर देखिएपछि भारतले सो रिपोर्टकै विरोध गरेको छ । त्यहाँको महिला बालबालिका तथा विकास मन्त्रालयले भारतको छवि बिगार्ने नियतले रिपोर्ट नै गलत ल्याइएको आरोप लगाएको छ । पाकिस्तानको भन्दा पनि धेरै खस्किएको र अफगानिस्तानको भन्दा २ स्थानमात्रै भारत पर्दा भारतले भोकमरी मापनको तरिका नै गलत भएको आरोप लगाएको छ ।
ग्लोबल हँगर इन्डेक्स २०२२ आयरल्याण्ड र जर्मनीको गैर सरकारी संस्था कन्सर्न वल्र्डवाइड एन्ड वेल्थ हंगरहिल्फले तयार गरेको हो । भारतले सो मापनलाई अनैतिक समेत रहेको भनेको छ । सो संस्थाले जानिबुझी नै यस्तो गरेको आरोप भारतीय महिला मन्त्रालयले आरोप लगाएको छ ।