Advertisement
२० भदौ, काठमाडौं । साताको पहिलो दिन आइतबार सूर्य भगवानको पूजा गर्ने दिन हो । आइतबारको व्रत सुख, समृद्धि, धन र शत्रुहरुबाट सुरक्षाका लागि उत्तम मानिन्छ । आइतबारको व्रत अवलोकन गरेर र कथा सुनेर, एक मानवको सबै इच्छाहरु पूरा हुन्छन् । हामीले सम्मान, धन र प्रसिद्धि र राम्रो स्वास्थ्य पाउन सक्छौं । यो व्रत पनि कुष्ठरोगबाट छुटकारा पाउनका लागि मानिन्छ ।
विधि
बिहान, स्नान आदिबाट सफा लुगा लगाउने र भगवानलाई याद गर्ने एक समय मा एक खाना खाने । घाम लाग्ने बित्तिकै खाना आदि खाने
अन्तमा कथा सुन्नुहोस्
यस दिन नुनिलो र तेलयुक्त खाना नखानुहोस् ।
उपवासको दिन के नगर्ने
यस दिन पूजा गर्नेले तेलबाट बनेको नुनीलो खाना खानु हुँदैन । सूर्यास्त पछि खाना खानु हुदैन ।
उपवास विधि
सूर्योदय हुनुभन्दा पहिले आइतबार, ओछ्यानबाट बाहिर उठ्ने र शौच र स्नान गरेर सफा कपडा लगाउनुहोस् । त्यस पछि, सुनको मूर्ति वा भगवान सूर्य को तस्वीर घरमा एक पवित्र स्थानमा स्थापित गर्नुहोस् ।
यसपछि, भगवान सूर्यको सुगन्ध र फूलहरुसँग अनुष्ठानसँग पूजा गर्नुहोस् । पूजा पछि छिटो कथा सुन्नुहोस् । छिटो कथा सुने पछि आरती गर्नुहोस् । त्यसपछि, सूर्य भगवानको सम्झना, सूर्यलाई पानी दिएर सात्विक खाना र फलहरु चढाउनुहोस् ।
यदि कुनै कारणले घाम अस्ताउँछ र उपवास बस्ने व्यक्ति खाना खान असमर्थ छ भने, भोलिपल्ट उसले सूर्योदय सम्म उपवास बस्नु पर्छ र त्यसपछि स्नान गरी सूर्य भगवानको पानी दिएर, र उसको यादपछि, खाना खानुपर्दछ ।
कथा
एक वृद्ध महिलाको नियम यो थियो कि हरेक आइतबार बिहान उनी नुहाउने गर्थिन्, गोबरले घर पोत्ने, खाना तयार पार्ने, भगवानलाई खाना चढाउने र आफैं खाने गर्थिन् । यस्तो उपवासको अवलोकन गरेर, उनको घर सधैँ धन र खानाबाट भरिएको थियो ।
यस प्रकार केहि दिन पछि, उनको एक छिमेकी, जसको गाईको गोबर यस वृद्ध महिलाद्वारा ल्याइएको थियो, सोच्न थालिन् कि यो बुढी महिला,सधैं मेरो गाईको गोबर लिन्छिन् । त्यसैले उनले आफ्नो गाईलाई घर भित्र बाँध्न थालिन् । बुढीले आइतबार गोरुको गोबर नपाएको कारणले आफ्नो घरलाई गोबरले पोत्न सकिनन् । यसैले उनले न खाना पकाइन् न खाना खाइन् । यसरी व्रत बसिन् । राती उनी भोकै सुत्न गइन् ।
राती, भगवानले उनलाई खाना तयार नगर्ने र सपनामा भोग नदिने कारण सोधे । जब बुढी महिलाले गाईको गोबर नहुनुको कारण बताइन्, तब भगवानले भने, आमा, हामी तिमीलाई एउटा गाई दिन्छौं जुन तिम्रो सबै इच्छाहरु पूरा गर्दछ । भगवानले उनलाई एउटा वरदानको रुपमा गाई दिए ।
यसका साथसाथै गरीबहरुलाई धन, र छोराहरु बाँझी महिलाहरुलाई दिएर, उनले दुः ख हटाए । अन्तको समयमा उनलाई मुक्ति पनि दिए । आँखा खोल्दा आँगनमा एउटा सुन्दर गाई र एउटा बाछो भेटियो । बुढी धेरै खुसी भइन् । जब उनको छिमेकीले घर बाहिर गाई–बाछो बाँधिएको देखिन, उनी ईर्ष्यालु भई अझ उसले यो पनि देखि कि गाईले सुनको गोबर गरेको छ ।
छिमेकीले त्यो गोबरलाई आफ्नै गाईको गोबरले बदली । यो हरेक दिन गर्न थालिन्, बुढी महिलालाई पनि यसको बारेमा थाहा थिएन । भगवानले देखेकी कि धूर्त छिमेकीले बुढी महिलालाई धोका दिइरहेकी थिईन्, त्यसैले उसले आँधीबेहरी सुरु गरिदिए । यससँगै ती वृद्ध महिलाले गाईलाई घर भित्र बाँधिन । जब उसले बिहान गाईको सुनको गोबर देखिन्, उनी आश्चर्यमा परिन् ।
अब उनी गाईलाई भित्र बाध्न थालिन् । अर्कोतर्फ, छिमेकीले ईर्ष्याको कारण राजालाई गुनासो गरिन्, कि बुढी महिलासँग एक राजाको योग्य गाई छ, जसले सुन दिन्छ । यो सुनेर राजाले आफ्ना दुतहरुबाट त्यो गाई पाए । बुढी महिला, विच्छेदमा, एक अखण्ड उपवास राखिन् । अर्कोतर्फ, राजाको सम्पूर्ण दरबार गोबरले भरिएको थियो ।
सूर्य भगवानले उनलाई राती सपनामा गाई फिर्ता गर्न आग्रह गरे । जब बिहान भयो, राजाले यस्तै गरे । योसँगै, छिमेकीलाई उचित सजाय दिइयो । राजाले सबै नगरवासीहरुलाई व्रत बस्न निर्देशन दिए । तबदेखि सबै नगरवासीहरु यो व्रत मनाउन थाले । र उनीहरुले खुसी पाए ।
Comments
