आँखा पाकेर रातो हुने, खोकी लाग्ने र ज्वरो आउने लक्षणभएका बालबालिकाको संख्या बढ्दो
१५ साउन, काठमाडौँ । आँखा पाकेर रातो हुने, खोकी लाग्ने र ज्वरो आउने लक्षण भएका बिरामीहरू केही दिनअघि कान्ति बाल अस्पतालको ओपीडीमा आईरहेका छन् । ११ महिनाकी बालिकालाई जाँचका लागि ल्याइयो । उनका लक्षण एडिनो भाइरसको लक्षणसँग मिल्दाजुल्दा थिए । बालबालिकाहरुमा यस्तै प्रकारका लक्षण देखिएमा ती एडिनो भाइरसको लक्षण हुन सक्ने बताउँछन् अस्पतालका पेडियाट्रिक पल्मोनोलोजिस्ट डा. जगत जीवन घिमिरे । ‘यो भाइरस नयाँ भाइरस भने होइन,’ उनले भने,‘यो भाइरस अहिले धेरैजसो बालबालिकामा देखिन थालेको छ । अभिभावकहरु यो नयाँ बिराम आयो भनेर आत्तिएका पनि छन् तर त्यो होइन । यो समस्या देखिँदै आइरहेको हो ।अहिले भने अलि धेरै देखिएको हो ।’
करिब दुई हप्तादेखि कान्ति बाल अस्पतालमा यो भाइरसको लक्षण लिएर बालबालिकाको संख्या बढ्दो छ । अस्पतालले यो भाइरसको आशंका गर्दै साउन ५ गते राष्ट्रिय जनस्वास्थ्य प्रयोगशालामा १३ वटा स्वाबहरु परीक्षणका लागि पठाएको थियो जसमा १२ वटामा यो भाइरस पुष्टि भएको थियो ।
डा. घिमिरेका अनुसार यो भाइरसको संक्रमण सबै उमेर समूहमा हुन सक्ने भएपनि ६ महिनादेखि ५ वर्ष उमेर समूहका बालबालिकामा बढी देखिन्छ ।
के हो एडिनो भाइरस ?
एडिनो भाइरस एक भाइरसको समूह हो जसले आँखा, फोक्सो नली, आन्द्रा, पिसाब नली, स्नायु प्रणाली आदिमा संक्रमण गराउन सक्छ ।
यो संक्रमण सबैलाई हुन सक्ने भएपनि बालबालिकामा बढी देखिन्छ । १० वर्ष उमेर अघि नै कम्तिमा यो भाइरसको कुनै एक लक्षण देखिइसकेको हुन्छ । यो भाइरसको यही नै मौसममा सर्ने भन्ने हुँदैन । यो संक्रमणमा सामान्य लक्षणहरु आउँछन् र केही दिनमा निको भएर पनि जान्छन् । तर रोगप्रतिरोधी क्षमता कम भएका बालबालिकामा यो जटिल हुन सक्छ ।
यो भाइरस समूहमा हुने बालबालिकामा छिटो सर्न सक्छ जस्तै डे–केयर सेन्टर, विद्यालय आदिमा भाइरस छिटो सर्न सक्ने हुन्छ । यो भाइरस संक्रमण भएका कसैले खोकेमा वा हाँच्छयु गरेमा सजिलै सर्न सक्छ । भाइरस सरेको खेलौना वा अरु केही वस्तु बच्चाले छोएमा यो सर्न सक्छ । बालबालिकाहरुले आफ्ना हात मुख र आँखामा लगिरहने हुनाले पनि छिट्टै सर्ने सक्ने सम्भावना हुन्छ । ज्वरो, खोकी, घाँटी दुखाइ, झाडापखाला र आँखा रातो हुने प्रमुख लक्षणहरु हुन् ।
के के हुन सक्छन् लक्षण ?
- ज्वरो आउनु,
- आँखा दुख्नु र रातो हुनु
- नाकबाट पानी बग्नु
- खोकी लाग्नु
- कान दुख्नु
- झाडापखाला हुनु
- टाउको तथा पेट दुख्नु
- उल्टी(बान्ता) हुनु
- घरीघरी पिसाब लाग्नु
- पिसाब पोल्नु र पिसाबमा रगत देखिनु
- निमोनिया हुनु आदि ।
किड्स हेल्थ डटकमका अनुसार यो भाइरसको संक्रमण देखिएपछि दुई दिन वा दुई हप्तासम्म लक्षण रहन सक्छ । चिकित्सकका अनुसार यदि लक्षण देखिएमा घरमै स्याहार गर्ने र जटिल अवस्था देखिए तुरुन्त विशेषज्ञलाई भेट्नुपर्छ । यदि बच्चालाई सास फेर्न गाह्रो भएमा, आँखा वरिपरि सुन्निएमा, ज्वरो नघटेमा तुरुन्त अस्पताल लगिहाल्नुपर्छ ।
बच्चाहरुमा यो संक्रमण देखिए केही दिनमै निको हुन सक्छ । केही लक्षण जस्तै आँखा रातो हुने, निमोनिया हप्ता वा हप्तादिन भन्दा बढी पनि लाग्न सक्छ । अधिकांश घरमै निको हुन सक्ने भएपनि रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कम भएका बालबालिकाहरुलाई अस्पतालमा उपचार गराउने आवश्यकता पनि आउँछ ।
डा. घिमिरे भन्छन्, ‘यो भाइरसको संक्रमण भएपछि बच्चाहरुलाई ज्वरो अलि बढी आउने, निको हुन समय लाग्ने, खोकी लाग्ने, खोकी पनि २ देखि ३ हप्तासम्म घ्यारघ्यार हुने हुन सक्छ।’ उनका अनुसार समस्या देखिएमा झोल कुरा दिने, प्रशस्त पानी खुवाउने, ज्वरोको औषधि दिने गर्नुपर्छ । ‘जटिल भए सिभियर निमोनिया हुन सक्छ । मुटुरोग, छातीरोग, बोन म्यारो ट्रान्सप्लान्ट गराएका, क्यान्सर लागेका रोग प्रतिरोधी क्षमता भएका बालबालिकालाई यसले जटिल बनाउन सक्छ,’ उनले भने ।