अमेरिकाको जी–२० बहिष्कारपछि दक्षिण अफ्रिकाको चेतावनी: ‘दादागिरी चल्दैन’

०५ मंसिर, काठमाडौँ । संयुक्त राज्य अमेरिकाले यस सप्ताहन्तमा जोहानेसबर्गमा हुन लागेको जी–२० शिखर सम्मेलन बहिष्कार गर्ने घोषणा गरेपछि दक्षिण अफ्रिकाका राष्ट्रपति सिरिल रामाफोसाले बिहीबार समूहमा कसैको पनि ‘दादागिरी चल्दैन’ भन्दै कडा प्रतिक्रिया व्यक्त गरेका छन्।

वाशिङ्गटनले सम्मेलनमा प्रतिनिधि नपठाउने मात्र नभई बैठकपछि नेताहरूको परम्परागत संयुक्त वक्तव्य जारी गर्न पनि उचित नहुने बताएको छ। सम्मेलनमा लगभग ४० देशको प्रतिनिधित्व हुने जनाइएको छ।

जी–२० को एजेन्डा र विभिन्न नीतिहरूलाई लिएर दक्षिण अफ्रिकासँग विवाद भइरहेको अवस्थामा अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले अमेरिकी प्रतिनिधिलाई शिखर सम्मेलनमा सहभागी नगराइएको बताएका थिए।

नोभेम्बर २२–२३ मा हुने शिखर सम्मेलनअघि नागरिक समाजको भेलालाई सम्बोधन गर्दै राष्ट्रपति रामाफोसाले वाशिङ्गटनलाई स्पष्ट रूपमा सङ्केत गर्दै भने, “यो हुन सक्दैन। कुनै देशको भौगोलिक स्थिति वा आय वा सेनाले कसको आवाज छ र कसलाई होचाएर बोलिन्छ भनेर देखाउँछ। एउटा राष्ट्रले अर्को राष्ट्रमाथि दादागिरी गर्नु हुँदैन।”

दक्षिण अफ्रिकामा अवस्थित अमेरिकी दूतावासले शिखर सम्मेलनमा आफ्नो देशले भाग नलिने भन्दै दक्षिण अफ्रिकालाई पठाएको पत्रमा जी–२० प्राथमिकताहरू ‘अमेरिकी नीति विचारहरूको विपरीत’ रहेको र अमेरिकाले दक्षिण अफ्रिकाको अध्यक्षतामा वार्ता गरिएको कुनै पनि कागजातमा सहमति दिन नसक्ने उल्लेख गरेको छ। साथै, “जी–२० शिखर सम्मेलनको निष्कर्षसम्बन्धी दस्तावेज अमेरिकी सहमतिबिना नै जारी गर्ने कार्यको अमेरिकाले समर्थन गर्न बाध्य हुनेछैन” भनी विज्ञप्तिमा भनिएको छ।

जी–२० शिखर सम्मेलन आयोजना गर्ने पहिलो अफ्रिकी देश दक्षिण अफ्रिकाले अमेरिकाको अनुपस्थितिले आफ्नो भूमिकालाई अस्वीकार गरेको भन्दै यसप्रति आपत्ति जनाएको छ। विदेशमन्त्री रोनाल्ड लामोलाले प्रिटोरियाले नेताहरूको निष्कर्षलाई अमेरिकाको अनुपस्थितिमा नै भए पनि घोषणा पत्रका रूपमा जारी गरिने बताएका छन्। उनले भने, “हामी कुनै घोषणा गर्न सक्दैनौँ वा शिखर सम्मेलनमा कुनै निर्णय गर्न सक्दैनौँ भनेर अनुपस्थित कसैले पनि हामीलाई सुझाव दिनु सही हुनेछैन।”

दक्षिण अफ्रिकाले जी–२० को आफ्नो अध्यक्षताको विषयवस्तुको रूपमा ‘ऐक्यबद्धता, समानता, स्थिरता’ रोजेको छ। जी–२० का सदस्य राष्ट्रले विश्वको कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको ८५ प्रतिशत हिस्सा ओगटेको छ भने विश्वको कुल जनसङ्ख्याको करिब दुई तिहाइ हिस्सा ओगटेको छ।