०९ चैत, एजेन्सी । श्रीलंका केन्द्रीय बैंकले विदेशी मुद्रा लेनदेनमा प्रतिबन्ध हटाएको छ । केन्द्रीय बैंकले आयातकर्ताहरूलाई बेच्न अनुमति दिएको छ । केन्द्रीय बैंकले बैङ्कहरूलाई जारी गरेको परिपत्रअनुसार बैङ्कहरूले आयातकर्ताहरूलाई फर्वार्ड कभर उपलब्ध गराउने प्रतिबन्ध चैत ११ गतेदेखि फुकुवा गरेको हो । २५ अप्रिल, २०२१ मा केन्द्रीय बैंकले बैंकहरू भित्र मात्र फर्वार्ड लेनदेन र स्वैप सीमित गरेको थियो ।
बैंकहरूले ग्राहकहरूलाई मात्र डलर बेच्न अनुमति दिएका थि । बैंकहरूलाई निर्यातकर्ताहरूबाट फर्वार्ड किन्न अनुमति दिइएको थियो । केन्द्रीय बैंकका गभर्नर निभार्ड काब्रालले ‘लाइसेन्स प्राप्त वाणिज्य बैंकहरूद्वारा विदेशी मुद्रा बिक्री र खरिदमा बैंकिङ निर्देशन खारेज गरिएको छ ।’
घट्दो सञ्चितिसँगै श्रीलंकाले अहिले गम्भीर विदेशी मुद्रा संकटको सामना गरिरहेको छ । आवश्यक आयातको बिल जुटाउन सरकार असमर्थ भइरहेको छ । यो मुलुक अहिले टाट पल्टिने अवस्थामा छ ।
श्रीलंकाको ट्रेजरी उपज बुधबारको लिलामीमा परिपक्वताहरूमा बढेर ३ महिनाको उपज ७५ आधार बिन्दुले १२.१० प्रतिशतमा पुगेको छ, राज्य ऋण कार्यालयको तथ्याङ्कले देखाएको छ कि दुई वर्षको मुद्रा मुद्रणको प्रभाव देशले महसुस गर्न थालेको छ । ऋण कार्यालयले ५६ अर्ब रुपैयाँको बिल प्रस्ताव गरेको र ३ महिनामा ५४ अर्ब ८ करोड रुपैयाँको बिल बिक्री गरेको छ ।
६ महिनाको प्रतिफल ९३ आधार बिन्दुले बढेर ११.९८ प्रतिशत पुगेको छ, जसमा ५० करोड ३० लाख रुपैयाँ बिक्री भएको छ । १२ महिनाको उपज ८५ आधार बिन्दुले बढेको छ जसमा ११,१६५ मिलियन रुपैयाँ उठेको छ ।
श्रीलंकाले विनिमय दर पेगलाई कमजोर पार्दै, ब्याज दरहरू कम राख्न अपाङ्ग बन्ड लिलामी मार्फत छापिएको पैसाको कारणले गम्भीर मुद्रा संकटको सामना गरिरहेको छ । मुद्रा छाप्न थालेपछि अमेरिकी डलरको १ सय ८५ बाट अहिले भारु २ सय ८५ पुगेको छ र ब्याजदर पनि बढिरहेको छ ।
विदेशी मुद्रा नभएपछि राष्ट्रिय परीक्षा स्थगित
कागज खरिद गर्न विदेशी मुद्रा नभएपछि श्रीलंकामा राष्ट्रिय परीक्षा स्थगित भएको छ । प्रश्नपत्र छाप्ने कागज आयातका लागि विदेशी मुद्रा सञ्चितिको अभावपछि श्रीलंकाले पश्चिमी प्रान्तमा सोमबारबाट सुरु हुने भनिएको परीक्षा अनिश्चितकालका लागि स्थगित गरेको हो ।
सन् १९४८ मा श्रीलंका स्वतन्त्रता भएपछि सबैभन्दा खराब आर्थिक संकटको सामना गरिरहेको छ । शिक्षा अधिकारीहरुका अनुसार श्रीलंकासँग कागज आयात गर्नको लागि समेत डलरको अभाव रहेको छ।
अत्यावश्यक बस्तु आयातका लागि विदेशी मुद्रा सञ्चितिको अभावले ल्याएको कमजोर आर्थिक संकटले मुलुकमा खाद्यान्न, इन्धन र औषधिको अभाव भएको छ । सरकारले दूधको धुलो, चिनी, दाल र चामललगायत रासनको व्यवस्था गरेपछि किराना पसलमा लामो लाइन लागेको छ ।
सोसिअल मेडिया